WordPress Nedir – Nasıl Kullanılır
[ad_1]
Bu yazımızda, wordpress nedir? wordpress ne işe yarar? wordpress nasıl kullanılır? wordpress ile site yapmak nasıl olur? wordpress ile neler yapılabilir? wordpress güvenli midir? wordpress.com ile site geliştirilebilir mi? wordpress ücretli midir? gibi merak edilen tüm soruların cevaplarını bulabilirsiniz.
WordPress Nedir? sorusunu kısaca özetlemek gerekirse, wordpress , herhangi bir programlama bilgisine ihtiyaç duymadan, bir web sitesi açmaya ve yönetmeye imkan sağlayan bir CMS (içerik yönetim sistemi) ‘dir diyebiliriz.
WordPress, kurulumu ve kullanımı son derece kolay, bir çok beklentiyi karşılayabilen ve devamlı geliştirilen bir yazılımdır. Devamlı geliştiriliyor olması ve zengin eklenti seçeneğine sahip olması ile, doğru kullanıldığında SEO (arama motoru optimizasyonu) açısından da son derece güçlü bir sistemdir.
Bu yazımda wordpress ile ilgili merak edilen, wordpress nedir? , wordpress ne işe yarar? , wordpress nasıl kullanılır? , wordpress hangi amaçlar için kullanılabilir? , wordpress ile neler yapılabilir? gibi soruları açıklamaya çalışacağım. Sıfırdan başlayanlar için temel wordpress eğitimleri yazı dizimizin girişi olan olan bu makalenin sonunda wordpress ile ilgili bir fikir sahibi olacağınızı, aklınızdaki proje ile ilgili wordpress’i kullanıp kullanamayacağınıza biraz olsun karar vereceğinizi umuyorum.
WordPress Nedir, Ne için kullanılır?
WordPress, PHP ve MySQL ile geliştirilmiş, GPL (Genel Kamu Lisansı) ile lisanslanmış, açık kaynak kodlu bir içerik yönetim sistemi yazılımıdır. Başlarda bir blog yazılımı olarak geliştirilen wordpress ile gelinen son noktada, bir haber sitesi, emlak sitesi, ilan sitesi veya kurumsal web sitesi yapmak mümkün hale gelmiştir.
WordPress genel olarak yazı ve sayfa oluşturma sistemi ile çalışır. Bu sayede dakikalar içinde, kategoriler ekleyerek bu kategorilere ait yazılar yazabilir, hakkımda, çalışmalarım, iletişim gibi sayfalar oluşturabilirsiniz. Ayrıca ortam dosyaları (görsel, video, belge vs) ekleyebilirsiniz ve ziyaretçiler yazılarınıza yorum yapabilirler. Saydığım bu temel özellikler wordpress’in en boş (eklentisiz) halinde bulunan özelliklerdir.
WordPress için yazılmış tema ve eklentiler ile bu özellikler isteğe göre arttırılarak, istenilen proje için uygun hale getirilebilir. Örneğin bir emlak sitesi için gerekli olan emlak ilanı kaydı, emlak özelliklerinin oluşturulması gibi ek seçeneklerin wordpress sistemine eklenmesi mümkündür.
WordPress güvenlidir. WordPress’in güncel sürümleri oldukça güvenli hale getirilmiştir. Bir web sitesi için güvenliğin çok önemli olduğunu düşünecek olursak, wordpress’in bu noktada da beklentileri karşıladığını söyleyebiliriz.
Günümüzde kullanılan milyonlarca! sitenin yaklaşık olarak yüzde 30 ‘u wordpress altyapısı ile geliştirilmiştir. Bu bilgiden de anlayacağınız gibi wordpress oldukça kullanışlı bir sistemdir.
WordPress Tarihçesi
WordPress, 2003 yılında bizlere merhaba dedi. İlk çıktığı zamanlar oldukça az kişi tarafından kullanılmaya başlanan wordpress bir blog scripti olarak görev almaya başladı.
WordPress, 2001 yılında Fransız programcı Michel Valdrighi tarafından geliştirilen blog aracı b2/cafelog‘un yerini aldı. b2/cafeblog 2002 yılında kaldırıldı ve bunun üzerine b2’yi kullanan bir üniversite öğrencisi olan Matt Mullenweg ve arkadaşı Mike Little 2003 yılında WordPress’i geliştirmeye başladılar. Bu iki arkadaş wordpress’i geliştirmeye başlarken b2 yazılımını esas alan bir yeni yazılım oluşturmak istediler. WordPress isminin ise Mullenweg’in arkadaşı Christine Selleck tarafından önerildiği söylenmektedir.
WordPress için 2005 yılı önemli gelişmelerin olduğu bir yıl oldu. Bu yıl içinde önce tema desteği sunan 1.5 sürümü ile tanıştık ve ardından wordpress indiren kullanıcı sayısının 900 binin üzerinde olduğuna şahit olduk. Hemen ardından daha çok kullanıcıya erişmek için, herhangi bir teknik bilgi gerektirmeden ve hosting satın almadan kullanılabilecek olan wordpress.com açıldı. Daha sonra ise WordPress ekibinin bazı kurucuları tarafından bir web geliştirme şirketi olan Automattic kuruldu.
WordPress gözlerini açtığı 2003 yılından beri, kullanıcı deneyimini ve web standartlarını odak noktası olarak kabul etmekte ve farklı bir ürün olarak geliştirilmeye devam etmektedir.
2005 yılında yaşanılan bir diğer gelişme ise Türkçe WordPress için döküman ve kaynak sıkıntısının giderilmesi adına WordPress Türkiye‘nin kurulması oldu. Bu oluşumun devamında, 2006 yılının Mayıs ayında 2.0.2 sürümü ile birlikte, WordPress Türkçe olarak kullanıcılara sunulmaya başlandı.
2006 yılında indirme sayısı 1.5 milyonu aşan WordPress, 2007’de 3.5 milyon üzeri indirme ile popülerliğini arttırmaya devam etti. 2006’da 370 farklı eklenti 190 binin üzerinde indirilirken, 2007’de 1.200 üzerinde eklenti 3 milyona yakın indirme aldı.
İlk WordPress konferansı olan WordCamp (central.wordcamp.org) ise 2006 yılında San Francisco’da yapıldı. WordCamp konferansları günümüzde dünyanın bir çok yerinde düzenlenmeye devam etmektedir.
WordPress Kullanımı
WordPress’in Avantajları Nelerdir?
Bir web sitesi sahibi olmak istiyorsunuz ancak herhangi bir kodlama bilgisine sahip değilsiniz. İşinizi internette tanıtmak veya bir blog yazarlığı yapmak için bir web sitesine sahip olmak gereklidir evet ancak sadece bunlar için kodlama bilgisine ihtiyaç yoktur. Web sitesinin çalışması için gerekli kodları WordPress geliştiricileri yazmışlar ve hala geliştirmeye devam etmektelerdir. Ayrıca bugün binlerce hazır WordPress teması ve eklentisi de kullanılmaya hazır olarak indirilmeyi beklemektedir.
WordPress kullanarak, bir web sitesi sahibi olabilirsiniz ve sitenizin yönetimini basit bir şekilde yapabilirsiniz. Eğer çok özel bir tasarıma veya yazılıma ihtiyaç duyarsanız eğer işte bu noktada bir geliştiriciden destek alabilirsiniz. Profesyonel WordPress Desteği almak isterseniz benimle buradan iletişime geçebilirsiniz.
WordPress ücretsiz bir sistemdir. Ancak ihtiyaçlara uygun geliştirilmiş olan bazı temalar ve eklentiler ekstra ücrete tabi olabilirler. Ancak basit bir kurumsal web site veya blog için indirebileceğiniz binlerce ücretsiz wordpress teması bulunmaktadır.
İşte bu noktada WordPress kullanmayı tercih ederek, hem ücretsiz, hem güvenilir, hem arama motoru dostu, hemde kullanımı kolay bir siteye sahip olabilirsiniz. Böylelikle işinizi, ürünlerinizi, projelerinizi, seyahatlerinizi vs. tüm dünya ile paylaşabilirsiniz.
WordPress kullanımını öğrenerek kendi web sitenizi yönetme imkanına sahip olduğunuzda, bir yazılımcı veya tasarımcıya para ödemek zorunda da kalmazsınız. İşinizi internet ortamına kolaylıkla taşıyabilme imkanına sahip olmak da size her zaman ekstra kazanç sağlayacaktır.
Yani özetle wordpress sizi birine yazılım ücreti ödemeden profesyonel bir site sahibi yapar. Yıllardır yazılım geliştiren birisi olarak şunuda belirtmek isterim ki, bir çok yazılımcının oturup geliştirdiği içerik yönetim sistemleri (yani admin panelli siteler) , wordpress’in profesyonelliğine kolay kolay erişemezler.
WordPress site kullanmayı tercih ederseniz, bir uzman desteğine ihtiyaç duyduğunuzda bir çok kişiden destek alabilirsiniz. Ancak bir firma yada kişinin ürettiği bir site yazılımı kullanırsanız her zaman o firma yada kişi ile muhattap olmak zorunda kalırsınız. Çoğu zamanda o firma yada kişilerden zarar görürsünüz. Evet bende bu mesleği yapan birisi olarak ne yazık ki üzülerek bunları ifade ediyorum. Çünkü piyasadaki yazılımcıların bir çoğu çakma yazılımcı ve çoğunlukla amaçları insanları dolandırmak. İşte wordpress sizi tüm bu sorunlardan da kurtarır.
Neden WordPress Tercih Etmeliyiz?
WordPress doğru yapılandırılarak kullanıldığında;
- Kullanımı oldukça basit bir sistemdir,
- Son derece güvenli bir sistemdir,
- Hızlı çalışabilen bir sistemdir,
- SEO dostu bir sistemdir,
- Açık kaynak kodlu olduğundan ihtiyaca yönelik geliştirilmeye müsait bir sistemdir.
WordPress Kullanmaya Başlamak
WordPress’i kendi imkanlarınızla kullanmaya başlamak için öncelikle bir adet domain ve hosting satın almanız gerekmektedir. Bunu nasıl yapacağını bilmeyenler domain satın almak ve hosting satın almak için bağlantılara tıklayabilirler.
Domain ve hosting satın alırken daha öncede bahsettiğim gibi, sizlere örnek olarak verdiğim firmaları tercih ederseniz wordpress kurulumunu otomatik yapabileceğiniz bir hosting satın alabilirsiniz. WordPress kurulumu ile ilgili tüm soruların cevaplarını bir sonraki makalemde bulabilirsiniz (tıklayın: wordpress kurulumu nasıl yapılır?). WordPress kullanmaya başlarken bilmeniz gereken en önemli detay wordpress.com ve wordpress.org hizmetlerinin arasındaki farkı kavramaktır.
WordPress.com ve WordPress.org Arasındaki Farklar
WordPress.com Nedir? Nasıl Kullanılır?
# WordPress.com, hesap oluşturup, bu hesap ile bir site oluşturmaya yarayan bir platformdur. Ücretsiz ve ücretli olmak üzere bir kaç planı vardır. Aslında wordpress.com’u wordpress.org’dan ayıran ve tercih edilmesine sebep olan etkenlerden bir tanesi wordpress.com’un hiç bir ücret ödemeden bir site sahibi yapmaya imkan tanıyor olmasıdır. Ancak, ücretsiz olan sürümde bir site oluşturduğunuzda bu bir blog’dan ileriye gitmeyecektir. Google+ , Tumblr vb. bir platformda hesap oluşturmaya benzer bir durumdur. Ancak bir avantajı, oluşturulan sitesinin ileride plan yükselterek, veya wordpress.org’a taşınarak profesyonel bir hale getirilme imkanının bulunmasıdır.
# WordPress.com’un tercih edilmesi için bir başka sebep ise, herhangi bir kodlama, wordpress ve domain/hosting yönetimi hakkında hiç bir bilgiye sahip olmadan, bir blog açıp yönetmeye imkan sağlamasıdır.
# WordPress.com barındırma hizmetini (hosting) kendi sunucularında verir. Yeni bir site eklendiğinde, site-adi.wordpress.com gibi belirlenen bir adresle veya yönlendirilen bir domain ile bu hizmetten yararlanılabilir.
# WordPress.com üzerinde yeni bir site oluşturmak çok kolay ve ücretsiz oluşu ile cezbedici gibi görünüyor olsa da, aslında bir takım farklılıklarda burada ortaya çıkıyor. WordPress.com üzerinde bir site oluşturulduğunda pro sürümlerden birisi tercih edilse bile, tema ve eklenti kullanımı gibi özellikler sınırlı bir şekilde kullanılabilir. Binlerce eklentiye ve temaya sahip olan wordpress.org’un yanında, wordpress.com’un eklenti ve tema sayıları yüzlerdedir. Barındırma hizmetinden de sınırlı bir şekilde yararlanabilirsiniz.
WordPress.com Blog Açma başlıklı makalemden, wordpress.com üzerinden hesap oluşturma, site ekleme ve yönetme ile ilgili tüm detayları öğrenebilirsiniz.
WordPress.org Nedir? Nasıl Kullanılır?
# WordPress.org, biraz kodlama bilgisi, biraz domain ve hosting yönetimi gibi konularda bilgi gerektiren, ancak sonunda istediğiniz herşeyi yapabileceğiniz, size sınırsız imkanlar sunan bir oluşumdur. WordPress.com’da bir üyelik oluşturup, hesabımıza dakikalar içersinde bir site ekleyip yönetmekten bahsetmiştik. Bu işlemleri yaparken bir hostinge ihtiyacımız yoktu. WordPress.org’da ise durum biraz farklıdır. wordpress.org buradan wordpress’in son sürümü indirilir ve hostinge kurulur. Bu işlemde aslında nasıl yapacağını bilenler için 10 dakikadan uzun değildir. WordPress kurulumu tamamlandıktan sonra, binlerce tema, binlerce eklenti hizmetinizde olacaktır. Bu tema ve eklentiler yardımı ile aklınızdaki projeyi gerçekleştirmeniz mümkündür.
# WordPress.org’da da ücretsiz tema ve eklentiler bulunur. Ancak işinize uygun, profesyonel tema ve eklentiler kullanmanız gerektiği durumlarda hali hazırda yazılmış ve satışa sunulmuş durumda olan binlerce eklenti ve tema bulabilirsiniz. WordPress açık kaynak kodlu bir sistem olduğu için ayrıca piyasada bulunan yazılım uzmanlarından, yine işinize uygun tema ve eklenti yazmalarını talep edebilirsiniz.
# WordPress.com’un bedava oluşunun cezbedici bir tarafından bahsetmiştik. Ancak mantıklı düşündüğümüz zaman aslında wordpress.org çok daha doğru bir seçim olacaktır. Çünkü, wordpress.com’un da bedava olan planı belirli özelliklerle sınırlandırılmış ve bir süre sonra isteklerinizi karşılayamaz durumda olacaktır. Aynı şekilde ücretli planlarının da çoğu zaman yeterli gelmediğini söyleyebilirim. Ancak wordpress.org hayal ettiğiniz herşeyi yapma imkanı sağlarken, temel seviyede kullanmaya başlarkende sadece domain ve hosting masrafı çıkarmaktadır. Buda aşağı yukarı 150 TL civarı bir masraftır. Aslında parasal bakımdan aralarında çok bir fark yoktur. Ancak yapabilecekleriniz konusunda arada uçurum vardır. WordPress.org’u tercih etmek için domain ve hosting masrafını gözden çıkardıktan sonra birazda bilgi sahibi olmak gerektiğini tekrar belirtelim.
WordPress Temaları Ne İşe Yarar? Nasıl Kullanılır?
WordPress’in tanımını yaparken, boş indirilen hali ile bir blog ve sayfa içerik yönetim sistemi olduğunu söylemiştik. Yani wordpress.org üzerinden indirilen ve hostinge kurulan boş bir wordpress’in içinde sayfa ekle/yönet ve yazı ekle/yönet (kategoriler, etiketler ve yorumlar) işlevleri bulunur. WordPress’in her sürümünde de ilk kurulumda içinde gelen temalar bulunmaktadır. Tabiki bu temalar oldukça basit ve sadedir.
Peki sizin bir kurumsal firmanız var ve wordpress ile site yapmak istiyorsunuz. Veya bir gayrimenkul komisyonculuğu işi yapıyorsunuz ve elinizdeki portföyü paylaşmak istiyorsunuz. Yada diyelim ki sıradan bir blogdan ziyade zengin içerikli bir blog oluşturmak istiyorsunuz. İşte tüm bu gibi durumlarda wordpress’in temalarından faydalanmak mümkündür. Bu temaların (işlevsel olarak zengin olanları) bir çoğu ücretlidir tabiki. Ancak ücretsiz olarak da kullanıma sunulmuş temalar bulmanız mümkündür.
Satın alınan/indirilen tema wordpress siteye eklendikten hemen sonra, temanın wordpress yönetim paneline birşeyler kattığını gözlemleyebilirsiniz. Kurulan her temanın kendine ait zengin bir ayar ekranı oluşur. Yani bir wordpress emlak ilan teması satın aldıysanız ve kurduysanız, yönetim panelinize emlak ilanlarınızı ekleyebileceğiniz ekstra bir bölümde otomatikman eklenmiş olacaktır. Bir çok wordpress teması zengin ayar ve ekstra özellik seçeneği sunan araçlar barındırır. Bu sayede web sitenizi şekillendirmek ve yönetmek daha kolay hale gelir. Tüm bunları yaparken de yine çok fazla kodlama bilgisine ihtiyacınız olmaz. Bazı durumlarda kodlama bilgisi gerekebilir diye bir dip not düşüyorum buraya!.
İnsanlar arasında yanlış bilinen bir gerçek ise, bir tema satın alındığında herşeyin hallolduğu sanılmasıdır. Yani bir emlak ilan teması satın alınıp kurulduğunda sanki bir sahibinden.com gibi bir siteye sahip olunacağı düşüncesi yanlıştır. Az önce de dediğim gibi bir tema kendine ait özellikler barındırır ve bu özellikler sizin beklentilerinizi bire bir karşılamayabilir. Bu sebeple temaya bazı müdahaleler yapmak zorunda kalabilirsiniz. İşte bu noktada kodlama ve yazılım bilgisi gerekliliği devreye girebilir veya bir uzman desteğine başvurmak zorunda kalabilirsiniz.
Örnek bir tema ayar ekranı
# Yukarıdaki görselde, en çok kullanılan temalardan biri olan wordpress impreza temasının ayar ekranını görüyorsunuz. Tema yüklendikten sonra wordpress admin paneli içerisine “Impreza” adında bir bölüm eklendi ve bunun altında temaya ait özellikleri kullanmamıza imkan sağlayacak menüler oluştu.
# (Impreza temasını incelemek ve satın almak için tıklayın)
Bu yazıda tema ayarları ile daha fazla detaya girmeyeceğim. WordPress yazı dizimin devam bölümlerinde wordpress tema kullanımı ile ilgili tüm detayları bulabiliyor olacaksınız.
Eğer tema seçimini ve satın alma işlemini kendiniz halletmek istiyorsanız, tema seçimi konusunda bilgilenmeniz gerekmektedir. İşinize, aklınızdaki projeye en uygun temayı bulmak sizi ekstra işlemlerden o kadar uzaklaştırır.
Ayrıca tema seçerken, seo uyumluluğunu, hızlı çalışmasını da dikkate almanız gerekmektedir.
WordPress tema satın alma, kurulum ve ayarları ile ilgili yazmış olduğum makalemi incelemenizi öneririm.
WordPress Eklentileri Ne İşe Yarar? Nasıl Kullanılır?
WordPress temaları ile ilgili biraz fikrinizin oluştuğunu umarak, şimdide eklentilerden bahsetmek istiyorum. WordPress zengin eklentilere sahip bir yazılımdır. Eklentiler sitemizde ihtiyaç duyduğumuz küçük yazılımlardır. Nedir bu yazılımlar derseniz, örneğin sitenizde bir canlı destek sistemi kullanmak istiyorsunuz ve satın aldığınız temada böyle bir özellik yok. Veya SEO işlemleriniz için size yol gösterecek birilerine ihtiyacınız var (site haritası vs gibi) ve bu konularda bir fikre sahip değilsiniz. Merak etmeyin, wordpress.org size bu konuda yardımcı olmak için hazır bekleyen eklentiler ile dolu!.
Eklentiler de tıpkı temalar gibi, ücretli ve ücretsiz seçenekler ile wordpress.org üzerinde paylaşılırlar. Genelde her ücretli eklentinin ücretsiz sürümüde bulunur. Bu ücretsiz sürümler eklentiyi tanımanıza yardımcı olur. Tabiki pro sürümlere göre bir takım özellikleri kısıtlanmış olur.
Örnek bir eklenti ayar ekranı:
Eklentiler ile ilgili bilinmesi gerekenler önemli bir nokta da, gereksiz yere kurulmamaları gerektiğidir. Çünkü gereksiz yere sitenize kurduğunuz eklentiler sitenizin açılma ve çalışma hızında yavaşlamalara, ayrıca güvenilir olmayan eklentiler de sitenizin zarar görmesine sebep olabilir. Bu sebeple bir eklentiyi indirmeden önce hakkında yapılan yorumlara incelemenizi veya localhostunuzda kurduğunuz, deneme işlemleriniz için kullandığınız bir wordpress site üzerinde test etmenizi öneririm.
Eklenti kurulumu, ayar ve kullanımı ile ilgili detaylı bilgileri öğrenmek için sonraki yazım olan wordpress eklenti kurulumu makaleme bakabilirsiniz.
Kaynak